De plattelandswoning: een bron van burenruzies!
Regelmatig komen er aanvragen om advies bij ons binnen over plattelandswoningen. Wonen op het platteland is voor velen – ondanks een grote trek naar de stad – nog steeds aantrekkelijk. Behalve de relatief lage prijs van een plattelandswoning voor een burger, is er vaak ook een financiële reden voor een agrariër om de woning apart te willen verkopen. Twee vliegen in één klap zou je denken! Helaas is de praktijk nogal weerbarstig en is de plattelandswoning vaak een bron voor burenruzies en grote ergernis.
Dat komt vooral door het feit dat de plattelandswoning in de meeste gevallen veel te dicht op het agrarische bedrijf staat. In het begin vinden burgers het leuk om bij een boerderij te wonen. Dat wordt minder naarmate de tijd vordert. Als voorbeeld noem ik het wonen bij een fruitboomgaard. In het voorjaar ziet dat er prachtig uit met alle bloesem. Totdat de fruitteler de bomen gaat bespuiten; telefoontjes en brieven richting gemeente en een burenruzie tot gevolg. Het gaat vaak zover dat de betrokkenen niet meer slapen en elkaar de ergste verwijten maken tot aan de Raad van State toe.
Het grootste misverstand in de praktijk is dat toekomstige bewoners in juridische zin niet meer kunnen klagen over stank, geluid en andere milieuoverlast. De woning heeft immers een andere planologische status gekregen, die van plattelandswoning. In juridische zin is dat op zekere hoogte waar: “voor de mate van bescherming die een woning op grond van de Wabo en Wet milieubeheer toekomt tegen omliggende agrarische bedrijven is niet langer het feitelijk gebruik, maar de planologische status bepalend.” (vaste overweging Raad van State).
Maar zoals u ook weet wijkt de juridische realiteit nogal eens af van de praktijk. De praktijk is dat er in de omgeving van plattelandswoningen allerlei agrarische activiteiten plaatsvinden die tot overlast kunnen leiden bij bewoners die dat niet gewend zijn: uitrijden van mest, gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, heen en weer rijden van tractoren en machines (in de oogsttijd tot ’s avonds laat), etc. Zoals u ook bij het tv-programma Boer zoek vrouw kunt zien is het verre van romantisch op het platteland. Vanaf vroeg in de ochtend tot laat in de avond werkt men op het bedrijf.
Dit zijn aspecten die gemeente hoort af te wegen bij de planologische besluitvorming, onder de noemer ‘een goede ruimtelijke ordening’, in het bijzonder een aanvaardbaar woon- en leefklimaat bij de woning. In de praktijk gebeurt dit helaas te weinig.
Een tip voor gemeenten: stop met de planologische omzetting van plattelandswoningen! Kijk eens verder dan wetgeving: een burger koopt meestal de woning vanwege de lage prijs, de agrariër verkoopt de woning vanwege financiële motieven. Dit zijn echter korte termijn afwegingen die voor veel ellende kunnen zorgen zonder mensen zich dat beseffen.
Over plattelandswoningen is inmiddels al veel jurisprudentie verschenen. Hieronder een greep uit de meest recente jurisprudentie:
- plattelandswoning op 2,5 meter van boomgaard, zie ABRS 6 juni 2018, zaakno. 201702431/1/R1
- weigering plattelandswoning vanwege luchtkwaliteit, zie ABRS 11 april 2018, zaakno. 201703979/1/A1
- plattelandswoning bij een manege toegestaan? zie ABRS 4 april 2018, zaakno. 201609020/1/R1.
Meer informatie nodig over plattelandswoningen? Wilt u een vervelend dossier afronden over een plattelandswoning?